آلرژی کودکان

حساسیت کودکان (sensitivity) از نظر علمی، با آلرژی کودکان (allergy) و عدم تحمل (intolerance) هم معنا نیست. اگر بخواهیم دقیق بگوییم تفاوت اصلی بین آلرژی، حساسیت و عدم تحمل در این است که آلرژی با واکنش سیستم ایمنی بدن به یک ماده مشخص می­شود. حساسیت شامل هیچ پاسخ ایمنی نیست و عدم تحمل به این معناست که بدن فاقد یک ماده شیمیایی یا آنزیم مورد نیاز برای هضم یک غذای خاص است.

آلرژی ممکن است فصلی باشد یا بر اثر مصرف مواد غذایی، داروها یا تماس یا حیوانات و حشرات بوجود آید.

خارش بدن کودک، خارش کف پای کودک در شب، آبریزش بینی کودکان، انواع حساسیت پوستی در کودکان و حساسیت ریوی کودکان می­تواند هم حساسیت باشد و هم آلرژی و حتی گاهی عدم تحمل غذایی. برای مثال اگر خارش بدن کودک به علت لباس پلاستیکی باشد، به این واکنش آلرژی گفته نمی­شود، بلکه با نوعی حساسیت کودکان روبرو هستیم.

انواع آلرژی

آلرژی فصلی:

به این نوع ” تب یونجه” هم می گویند که علائمی شبیه سرماخوردگی دارد. علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه، قرمزی چشم، خارش بینی وپوست. آلرژی فصلی در فصل بهار و تابستان بخاطر گرده های گل و گیاهان و علف ها به وجود می آید و در فصل پاییز هم گرد و خاک آن را تشدید می کند و فصل زمستان هم سرمای هوا باعث بیشتر شدن علائم می شود.

آلرژی تنفسی:

علائم آلرژی تنفسی هم شبیه سرماخوردگی است و علائمی مانند عطسه، گرفتگی بینی، آبریزش بینی ، قرمزی، خارش و آبریزش چشم ها دارد.

آلرژی بینی:

در این نوع مجاری بینی به علت قرار گرفتن در معرض آلرژن هایی مانند مواد حساسیت زا، گرد و خاک، گرده گل و یا میوه و حشرات دچار التهاب می شود و علائمی مانند آبریزش و گرفتگی بینی و خارش دارد.

آلرژی ریه:

در آلرژی ریه راه هایی هوایی در اثر قرار گرفتن در معرض مواد حساسیت زا تنگ می شوند و علائمی نظیر تنگی نفس، خس خس سینه و سرفه بروز می دهد.

آلرژی گلو:

آلرژی گلو با علائمی نظیر خارش گلو، خلطی شدن گلو، سرفه و گرفتگی صدا عود می کند.

آلرژی غذایی:

این نوع بیشتر به خاطر خوردن یک نوع ماده غذایی خاص در شخص بروز می کند. علائم آن سوزن سوزن شدن دهان، تورم صورت و لب و گلو، کهیر و تهوع و اسهال است.

آلرژی پوستی:

این نوع حساسیت بخاطر تماس پوست با یک نوع ماده حساسیت زا ایجاد می شود و انواع مختلفی مانند اگزما، بثورات و درماتیت دارد.

حساسیت‌های فصلی

به این نوع ” تب یونجه” هم می گویند که علائمی شبیه سرماخوردگی دارد. علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه، قرمزی چشم، خارش بینی وپوست. آلرژی فصلی در فصل بهار و تابستان بخاطر گرده های گل و گیاهان و علف ها به وجود می آید و در فصل پاییز هم گرد و خاک آن را تشدید می کند و فصل زمستان هم سرمای هوا باعث بیشتر شدن علائم می شود.

حساسیت فصلی بهار

علت حساسیت فصلی در فصل بهار، علف‌های تازه بریده شده، درختان و گل‌های تازه شکفته و گرده علف های هرز است که  سبب آلرژی فصلی در حدود ۴۰ میلیون تا ۶۰ میلیون نفر در هر سال می شود. آلرژیک رینیت اصطلاح پزشکی برای تب یونجه و آلرژی فصلی است که نه تنها در بهار، بلکه در طول تابستان و پاییز رخ می‌دهد.

حساسیت فصلی تابستان

حساسیت فصلی تابستان اغلب به علت گرده افشانی کردن گیاهان، که اغلب در اواخر فصل بهار و ابتدای تابستان ‎است، به وجود می‌آید. بیشترین گیاهان حساسیت‌زا در این فصل گیاهانی چون بومادران، چمن‌ها، علف‌های هرز و یک نوع میخک می‌‎باشد. عامل دیگر در ایجاد حساسیت‌های فصل تابستان، آلودگی هوا و وجود آلاینده‌هایی است که خود عامل افزایش حساسیت در افراد مختلف هستند. فضاهای گرم و مرطوب همیشه بهترین مکان‌ها برای رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها و از این قبیل موارد حساسیت‌زا بوده که با گرم شدن هوا اغلب در فصل تابستان بیشتر شده و سبب ایجاد حساسیت می‌شوند.

حساسیت فصلی پاییز

با آغاز فصل پاییز، حساسیت‌های مربوط به این فصل نیز آغاز می‎شود. حساسیت به این فصل با علائمی چون خارش، خشکی پوست و ایجاد اگزما، مشکلات ریوی و تنفسی، اسهال، خارش و التهاب گلو و از این دست علائم آغاز می‌شود. برای کنترل این علائم باید مواردی چون استفاده از داروهای ضد حساسیت، شستن مکرر دست‌ها، استفاده از ماسک در زمان بیرون رفتن به ویژه هنگامی که افراد با گیاهان و برگ‌‎های پاییزی در ارتباط باشند، جارو کشیدن و نظافت منزل و محل زندگی و مصرف نکردن مواد غذایی حساسیت‎زا در این فصل مانند گوجه، کالباس و سوسیس، رعایت شده تا بتوان بهتر و راحت‌تر از این فصل لذت برده و آن را به پایان رساند.

حساسیت فصلی زمستان

با آغاز فصل زمستان، سرد شدن هوا و ریختن برگ‌های درختان از نظر عده‌ی زیادی ابتلا به حساسیت‌های گوناگون پایان یافته و حساسیت‌ها جای خود را به بیماری سرماخوردگی می‌دهند، اما این باور یک باور کاملا اشتباه بوده و حساسیت در فصل زمستان نیز وجود دارد که اغلب علائم آن با علائم سرماخوردگی اشتباه گرفته می‌شود. در فصل زمستان، عوامل حساسیت‌‎زا می‌تواند مواردی چون پرز لباس‌های ضخیم و پشمی، گرد و غبار و آلودگی‌های موجود در هوا، محیط‌های نم‌دار و مرطوب و رشد قارچ‌ها باشد. برای در امان ماندن از حساسیت این فصل بهتر است از مرطوب ماندن محیط‌ها جلوگیری کرده و از نشتی آب در هر قسمتی از خانه جلوگیری شود. محیط‌های مرطوب مانند حمام و سرویس بهداشتی ضدعفونی شده و در آخر حتما از داروهای ضد حساسیت استفاده کنید.

راه‌های تشخیص حساسیت فصلی چیست؟

تشخیص حساسیت فصلی یک فرایند پیچیده نیست که نیاز به آزمایش و یا اقدامات تشخیصی دقیق داشته باشد. پزشک می‌تواند با معاینه مخاط بینی و گلو متوجه التهاب در این نواحی شود. با سوالات زیر هم از بیمار شرح حال  می‌گیرد.

• چه زمانی از سال دچار این حالات می‌شوید؟
• چند وقت است که سرفه و آبریزش بینی و چشم یا سایر علائم را دارد؟
• بررسی تاریخچه‌ی خانوادگی بیمار. یعنی باید پزشک مطلع شود آیا کسی در خانواده‌ی بیمار مبتلا به حساسیت فصلی بوده است یا نه.
• بررسی تاریخچه‌ی پزشک بیمار. یعنی باید پزشک مطلع شود بیمار چه داروهاای مصرف می‌کند یا چه بیماری‌هایی دارد.

در مواردی هم پزشک نیاز به تشخیص دقیق‌تر داشته باشد از آزمایش خون و آزمایش‌های پوستی استفاده می‌کند.

درمان حساسیت فصلی در منزل با رعایت رژیم غذایی

رژیم غذایی در کنترل بیماری‌ها و پیشگیری از آن‌ها نقش مهمی دارد با این حساب عارضه‌ای به نام حساسیت فصلی هم با رژیم غذایی قابل کنترل خواهد بود. استفاده از مواد غذایی زیر با ذکر خواص آن راهنمای خوبی برای شما خواهد بود.

• سبزیجات: استفاده از سبزیجاتی مانند سبزی خوردن، پیاز و فلفل با داشتن ماده‌ای به نام کوئرستین که یک ماده‌ی شیمیایی طبیعی است می‌تواند در کاهش علائم مواد آلرژی‌زا موثر باشد.
• میوه‌: میوه‌هایی مانند کیوی، پرتقال، لیمو شیرین، نارنج با داشتن مقادیر قابل توجه ویتامین‌ C از بروز واکنش در مقابل هیستامین پیشگیری می‌کند.
• ماهی: امگا ۳ موجود در ماهی هم می‌تواند واکنش‌های آلرژیک را محدود کند.
• عسل: شاید شنیدید که عسل درمان تمام دردها است. این جمله بی‌راه نیست چون افرادی که ابتدای فصل را با تغذیه عسل شروع می‌کنند اذعان دارند علائم حساسیت در آن‌ها کاهش یافته است.
• چغندر قند: چغندر قند با دارابودن ویتامین‌های A و C و B6 همچنین کوئرستین ، فولات و فیبر در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارد و سیستم ایمنی قوی کمتر در معرض آسیب موارد آلرژی زا قرار می‌گیرد.
• نوشیدن مایعات فراوان: باتوجه به این‌که مواد آلرژی‌زا بر مخاط بینی و دهان می‌نشیند نوشیدن آب و آب‌میوه سبب پاک شدن مخاط از مواد آلرژی زا می‌شود. همچنین مایعات گرم مثل چای و دمنوش و سوپ هم موثر است.

درمان حساسیت فصلی در طب سنتی با سیر

به اعتقاد متخصصان طب سنتی استفاده از سیر به دلیل تقویت سیستم ایمنی بدن موثرترین درمان گیاهی حساسیت  و بسیاری بیماری‌های دیگر است. همچنین سیر خاصیت با خاصیت آنتی بیوتیکی  و آلسین موجود، به عنوان یک عامل ضد میکروبی و ضد التهابی  قوی مشهور است. اگر سیر را با روش‌های زیر امتحان کنید متوجه خواص شگفت‌آور آن در کنترل حساسیت فصلی می‌شوید.

• روش اول استفاده از سیر برای درمان حساسیت فصلی

تعداد ۵ حبه سیر را داخل کاسه‌ی آب بریزید و هم بزنید و بعد از مدتی کوتاه این مایع را بنوشید. می‌توانید روزانه یک بار این کار را انجام دهید و هر روز یک لیوان از آن را بنوشید.

• روش دوم استفاده از سیر برای درمان حساسیت فصلی

در این روش یک قاشق غذاخوری عسل را داخل یک لیوان آب حل کنید. سپس ۳ یا ۴ حبه سیر داخل آن بیندازید بعد از یک دقیقه سیرها را بیرون بیاورید و محلول حاصل را بر روی مخاط دهان بمالید.

• روش سوم استفاده از سیر برای درمان حساسیت فصلی

از سیر در غذاها استفاده کنید. همانطور که می‌بینید این ساده‌ترین روش استفاده از سیر و مواجه شدن با خواص شگفت انگیز آن در درمان حساسیت فصلی در منزل است.

درمان حساسیت فصلی در طب سنتی با نمک

نمک در طب سنتی یک گندزادی قوی شناخته می‌شود. توصیه می‌شود برای درمان حساسیت فصلی روزانه دو مرتبه آب نمک رقیق در داخل دهان قرقره کنید یا با سرنگ بینی خود را با آب نمک بشویید. این کار باعث می‌شود گرد و غبار و آلرژن‌ها پاک شوند.

درمان حساسیت فصلی در طب سنتی با روغن بنفشه

روغن بنفشه می‌تواند علائم حساسیت فصلی را کم کند یا از بین ببرد. برای استفاده می‌توانید روزی دو قطره روغن بنفشه را داخل بینی بریزید یا این‌که روغن بنفشه را روی شقیقه‌ها بریزید و به مدت چند دقیقه ماساژ دهید. این روش به‌خصوص برای درمان عطسه مفید است.

درمان حساسیت فصلی در طب سنتی با جوشانده‌ی  گل بنفشه و شکرتیغال

جوشانده‌ها و دمنوش‌ها جایگاه ویژه‌ای در طب سنتی دارند. به‌همین جهت برای درمان حساسیت فصلی در طب سنتی هم راهکارهایی دارند. یکی از بهترین جوشانده‌ها برای رفع گلودرد و خارش گلو استفاده از گل بنفشه و شکر تیغال است.

طریقه مصرف شکر تیغال برای کودکان

زمانی که کودک شما سرفه‌های شدید دارد بهتر است، یک چهارم‏ قاشق چای‌خوری از این گیاه را در مقداری آب جوش حل کنید. البته قبل از آن بهتر است با پزشک مشورت کنید.‬

چگونه از بروز حساسیت فصلی پیشگیری کنیم؟

شنیده‌اید که می‌گویند پیشگیری بهتر از درمان است. آیا این جمله در مورد حساسیت‌های فصلی هم مصداق دارد؟ قطعا پرهیز از قرار گرفتن  در معرض آلرژن‌ها یک اقدام پیشگیرانه و هم اقدامی برای درمان حساسیت فصلی در منزل است. چند مورد از این اقدامات را در ادامه ذکر می‌کنیم.

• در معرض دود سیگار یا قلیان قرار نگیرید.
• در معرض باد مستقیم کولر یا پنکه قرار نگیرید.
• از شوینده‌هایی اسیدی مانند وایتکس، جرم گیر، حشره کش و عطر و اسپری استفاده نکنید.
• در محیط‌های شلوغ و پر جمعیت رفت و آمد نکنید.
• از تماس با گرد و غبار یا قرار گرفتن در معرض گرده‌ی گیاهان به‌خصوص در فصل بهار بپرهیزید.
• برای پیشگیری از آلرژی پاییز در فصل سرد سال از شال گردن برای پوشاندن بینی و دهان خود استفاده کنید.
• حداقل یک بار در هفته دیوارها و وسایل خانه را با دستمال مرطوب گردگیری کنید.
• از لباس‌های پشمی، فرش پشمی استفاده نکنید و پتو را ملافه بپوشانید.
• حیوانات خانگی به‌خصوص سگ و گربه و خرگوش در خانه نگه ندارید.
• اگر کمبود ویتامین دارید, تحت نظر پزشک از مکمل‌های ویتامین C و امگا ۳ استفاده کنید.

آلرژی غذایی

آلرژی یا حساسیت غذایی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن، که به طور معمول با عفونت‌ها مبارزه می‌کند، غذایی که توسط انسان خورده شده را به عنوان یک مهاجم ببیند. این موضوع منجر به ایجاد یک واکنش آلرژیک در بدن می‌شود.

آلرژی غذایی به گونه‌ای است که حتی اگر حمله‌های آلرژیک قبلی خفیف باشند، فردی که آلرژی غذایی دارد ممکن است در معرض خطر مرگ قرار بگیرد. بنابراین بزرگسالان یا کودکانی که آلرژی غذایی دارند باید به طور کامل از خوردن غذاهای مشکل‌دار دوری کنند.

علائم آلرژی غذایی در کودکان

اگر نگران هستید که کودک شما حساسیت غذایی دارد یا نه، بهتر است نشانه‌های آن را به خوبی در ذهن خود بسپارید. این امر کمک می‌کند تا در صورت مشاهده نشانه‌ها اقدامات لازم را به موقع انجام دهید. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:

• سوزن سوزن شدن یا خارش دهان
• کهیر، خارش پوست یا اگزما
• تورم لب‌ها، صورت، زبان، گلو یا سایر قسمت‌های بدن
• خس خس سینه، گرفتگی بینی یا مشکل در تنفس
• درد شکم، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ
• عطسه کردن، آبریزش یا مسدود شدن بیرون بینی
•  قرمزی، خارش و آبریزش چشم
• سرگیجه، سبکی سر یا غش

گاهی واکنش به یک ماده غذایی خاص می‌تواند بسیار شدید و خطرناک باشد و در صورتی که به موقع اقدامات حیاتی انجام نگردد، نتایج غیرقابل جبرانی را به همراه دارد. علائم واکنش شدید آلرژیک به مواد غذایی به شرح زیر است:

• انقباض و سفت شدن راه‌های تنفس
• تورم شدید گلو یا احساس توده و بسته شدن مجاری تنفسی
• شوک یا افت شدید فشار خون
• بالا رفتن ضربان قلب
• سرگیجه، سبکی سر یا از دست دادن هوشیاری

دلایل ایجاد آلرژی غذایی در کودکان چیست؟

آلرژی غذایی در کودکان شایع‌تر است. هنوز غذاهایی که کودک شما به آن آلرژی دارد را نمی‌شناسید و همین امر ممکن است احتمال ایجاد واکنش‌های آلرژیک در او را بیشتر کند.

تفاوت بین آلرژی غذایی و عدم تحمل غذایی چیست؟

مردم اغلب حساسیت غذایی را با عدم تحمل غذایی اشتباه می‌گیرند. آلرژی غذایی باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن کودک فعال شود و علائم ناراحت‌کننده‌ای در کودک به وجود می‌آورد که در صورت عدم رسیدگی ممکن است به مرگ منجر شود.

اما عدم تحمل غذایی روی سیستم ایمنی تاثیرگذار نیست. علائم عدم تحمل غذایی می‌تواند آروغ زدن‌های مکرر، سوء هاضمه، مدفوع شل، سردرد، عصبی بودن یا احساس گر گرفتن باشد.

بنابراین ویژگی‌های عدم تحمل غذایی شامل موارد زیر می‌شود:

• سیستم ایمنی را درگیر نمی‌کند
• ممکن است به این دلیل اتفاق بیفتد که فرد نمی‌تواند ماده‌ای مانند لاکتوز را هضم کند
• ناخوشایند است اما به ندرت خطرناک می‌شود

چه غذاهایی باعث آلرژی غذایی در کودکان می‌شوند؟

آلرژی‌های غذایی در کودکان معمولا تا قبل از ۲۴ ماهگی خود را نشان می‌دهد. به همین دلیل در فهرستی که در ادامه تهیه شده موادی مانند ماهی، صدف و کنجد ذکر نشده چون این مواد برای بزرگسالان آلرژی‌زا هستند.

اصلی‌ترین غذاهایی که باعث آلرژی غذایی در کودکان می‌شوند عبارت‌اند از:

۱. لبنیات

آلرژی به لبنیات یکی از اصلی‌ترین حساسیت‌های غذایی در کودکان خردسال محسوب می‌شود. دلیل آن هم مشخص است؛ کودکان بیشتر از هرکسی شیر می‌خورند و علاقه زیادی به این ماده سفید رنگ دارند.

دکتر پوروی پریخ (Purvi Parikh) ایمونولوژیست می‌گوید آلرژی به لبنیات و تخم مرغ شایع‌ترین نوع حساسیت غذایی در کودکان است. طبق گزارش AAP از هر ۱۰۰ کودک زیر سه سال، ۲ تا ۳ کودک به شیر آلرژی دارد.

همانطور که AAP اشاره می‌کند، حساسیت به شیر گاو ممکن است در ابتدا به شکل ناراحتی گوارشی در نوزادی که شیر خشک مبتنی بر شیر گاو می‌نوشد یا در معرض پروتئین‌های شیر گاور از طریق شیر مادر قرار می‌گیرد ظاهر شود.

کودکانی که به این نوع از آلرژی غذایی دچار هستند ممکن است پس از تغذیه استفراغ کنند یا دچار نفخ یا قولنج بیش از حد شوند. خوب است بدانید که احتمال ابتلای کودکان به قولنج در ۶ هفته اول پس از تولد بسیار زیاد است و از هر ۴ نوزاد متولد شده یک نوزاد به این عارضه مبتلا می‌شود.

از دیگر علائمی که حساسیت به شیر و لبنیات را در کودکان نشان می‌دهد می‌توان به خارش پوست، اگزما، کهیر یا مشکلات تنفسی هم اشاره کرد.

علائم عدم تحمل لاکتوز

یکی از شایع‌ترین موارد عدم تحمل مواد غذایی که در افراد مختلف به ویژه کودکان به کرات مشاهده می‌شود، مشکل عدم تحمل لاکتوز است. لاکتوز قندی است که در شیر و فرآورده‌های آن یافت می‌شود.

در صورت ابتلا به عدم تحمل لاکتوز، روده کوچک شما به اندازه کافی آنزیم لاکتاز تولید نمی‌کند. بنابراین پس از مصرف لبنیات نشانه‌های زیر را مشاهده خواهید کرد:

• نفخ شکم
• گرفتگی عضلات
• اسهال
• زیاد شدن گاز

این مشکل اغلب ریشه ارثی دارد. گاهی اوقات نیز روده کوچک پس از آسیب یا بیماری یا ابتلا به عفونت ساخت لاکتوز را متوقف می‌کند. لازم به ذکر است که عدم تحمل لاکتوز در نوزادان نارس بیشتر مشاهده می‌شود.

متاسفانه برای رفع این مشکل درمان خاصی وجود ندارد و تنها می‌توانید با تغییر رژیم غذایی کودک خود این علائم را مدیریت کنید. به عنوان مثال به دنبال محصولات لبنی بگردید که در آن‌ها لاکتوز وجود ندارد یا از قطره لاکتاز استفاده کنید.

کودکان و نوجوانان برای رشد استخوان خود، به غذاهای لبنی که منبع اصلی کلسیم هستند، احتیاج دارند. از همین رو شما می‌توانید با مشورت با پزشک کودک از مکمل‌ها و مواد غذایی جایگزین استفاده کنید.

۲. تخم مرغ

تخم مرغ دومین ماده غذایی‌ست که احتمال ابتلا به آلرژی در کودکان را افزایش می‌دهد. اکثر کسانی که به تخم مرغ حساسیت دارند، به سفیده آن آلرژی دارند. اما از آنجایی که خوردن زرده آلوده به سفیده تقریبا غیرممکن است، متخصصان توصیه می کنند که در صورت حساسیت، به طور کامل از تخم مرغ دوری کنید.

کودکی که به تخم مرغ حساسیت داشته باشد، سیستم ایمنی بدن او نسبت به پروتئین‌های موجود در تخم مرغ بیش از حد واکنش نشان می دهند.

اگر این کودک محصولی حاوی تخم مرغ بنوشد یا بخورد، بدن او فکر می‌کند که این پروتئین‌ها مهاجمان مضری هستند و با واکنش‌های سخت سعی می‌کند آن‌ها را از بدن دفع کند. حدود ۲ درصد از کودکان به تخم مرغ حساسیت دارند.

علائم آلرژی به تخم مرغ در کودکان و بزرگسالان بسیار شبیه علائم آلرژی به شیر است. اما به طور کلی این علائم عبارت‌اند از

• تورم پوست
• کهیر
• استفراغ
• اسهال
• تنگی نفس و سرفه
• سفت شدن گلو
• خارش یا تورم چشم
• افت فشار خون

۳. سویا

آلرژی نسبت به سویا در کودکان گرچه نسبت به شیر گاو یا تخم مرغ کمتر است اما کماکان جزو شایع‌ترین مواد غذایی‌ست که باعث بروز حساسیت می‌شود. سویا در دسته حبوبات جای می‌گیرد. این نوع آلرژی در کودکان و نوجوانان بسیار شایع‌تر است تا بزرگسالان.

کودکانی که به جای شیر مادر یا شیرخشک‌های مبتنی بر شیر گاو، شیر خشک‌های ساخته شده از سویا می‌خورند، احتمال ابتلا به حساسیت غذایی در آن‌ها بسیار زیاد است.

اگر کودک شما نمی‌تواند این نوع شیر خشک را هم هضم کند، با مشورت با پزشک شیرهایی تهیه کنید که فرمول‌های ویژه‌ای برای پروتئین‌های آن در نظر گرفته شده تا کودکان به آن‌ها حساسیت نداشته باشند.

آلرژی به سویا علائم مشابه سایر حساسیت‌ها دارد.

۴. گندم

مورد چهارم در فهرست شایع‌ترین مواد غذایی حساسیت‌زا در کودکان، گندم است. اگرچه این مورد کمتر از شیر و تخم‌مرغ شیوع پیدا می‌کند اما کودکان ممکن است به گندم هم آلرژی پیدا کنند.

کودکان اولین بار گندم را به شکل بیسکویت، ماکارونی یا نان می‌خورند و پس از اولین مواجهه آن‌ها با گندم، علائم آلرژی ظاهر می‌شود. البته این نوع حساسیت خیلی شایع نیست و نگران ایجاد آلرژی در کودک خود نباشید فقط به علائم دقت داشته باشید.

مهم است که بدانید برخی از محصولات غیر خوراکی هم از گندم ساخته می‌شوند. به عنوان مثال برخی از خمیرهای بازی یا محصولاتی که در حمام مورد استفاده قرار می‌گیرند ممکن است حاوی گندم باشند و تماس آن با بدن کودک ممکن است باعث بروز آلرژی شود.

برخی از کودکان ممکن است به ترکیب گلوتن در محصولاتی که از گندم ساخته شده‌اند حساسیت داشته باشند. این بیماری «سلیاک» نامیده می‌شود. کسانی که به بیماری سلیاک مبتلا می‌شوند در صورتی که دائما در معرض گلوتن باشند به سیستم گوارشی آن‌ها آسیب جدی وارد می‌شود.

علائم حساسیت به گلوتون

• حساسیت به گلوتن در واقع یک مشکل گوارشی پیچیده و آلرژی غذایی شدید است. در این حالت فرد بلافاصله پس از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن دچار مشکلات جدی می‌شود. به طور کلی علائم رایج حساسیت به گلوتن شامل مواد زیر است:
  • درد در ناحیه شکم، نفخ، سفت و متورم شدن شکم
  • اسهال یا یبوست شدید
  • حالت تهوع و استفراغ
  • سردرد یا مه مغزی (احساس گزگز شدن دست و پا)
  • درد مفاصل
  • خستگی دائمی
  • مشکلات پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس
  • افسردگی و اضطراب
  • کم خونی

  بسیاری از مواد غذایی مانند نان، پاستا و کیک و کلوچه‌ها، پروتئینی به نام گلوتن در خود دارند. بنابراین اگر کودک شما به گلوتن حساسیت نشان داد باید از مصرف هرگونه مواد غذایی تشکیل شده از گندم، جو یا چاودار امتناع کنید.

۵. بادام زمینی

بادام زمینی و آجیل درختی اغلب با هم ترکیب می‌شوند اما خوب است بدانید که بادام زمینی مانند سویا و نخود، در دسته حبوبات جای می‌گیرد. بدتر از همه این است که برای طعم‌دار کردن آن از ادویه‌های تند و متنوعی استفاده می‌شود که هرکدام به تنهایی حساسیت‌زا هستند.در حالی که آلرژی به بادام زمینی کمتر از حساسیت به لبنیات و تخم مرغ شایع است، اما حدود ۲.۵ درصد از کودکان به بادام زمینی حساسیت دارند و این تعداد در حال افزایش است.برخی از آلرژی‌های غذایی با گذشت زمان برطرف می‌شود اما آلرژی به بادام زمینی در بسیاری از افراد مادام‌العمر است.

برخی از علائم آلرژی به بادام زمینی در کودکان عبارت است از:

• خارش پوست
• کهیر
• مشکلات گوارشی
• عطسه
• گرفتگی صدا و سرفه
• استفراغ و اسهال
• خارش چشم‌ها
• سرگیجه
• احساس اضطراب

۶. آجیل درختی

آجیل درختی به مجموعه‌ای از مغزیجات گفته می‌شود که روی درخت رشد می‌کنند؛ گردو، بادام هندی، بادام درختی، فندق و … .

برخی از کودکان به یک نوع آجیل خاص آلرژی دارند نه به همه آن‌ها. اما اگر نمی‌توانید متوجه شوید کودک شما به کدام یک حساسیت دارد، توصیه می‌شود از همه آن‌ها دوری کنید.

آجیل درختی می‌توانند برخی از شدیدترین واکنش‌های آلرژیک را در کودکان ایجاد کنند. آنافیلاکسی یکی از خطرناک‌ترین واکنش‌هاست که  نسبت به سایر آلرژی‌های رایج دوران کودکی حساس‌تر است.

علائم آلرژی به آجیل درختی در کودکان عبارت است از:

• درد شکم
• حالت تهوع، اسهال و استفراغ
• گرفتگی بینی
• خارش گلو و تنگی نفس
• تورم چشم‌ها
• افت فشار

۷. میوه ها

بسیاری از میوه ها و سبزیجات از توت فرنگی گرفته تا گیلاس و آلبالو باعث ایجاد واکنش های آلرژیک می شوند. در ادامه مطلب به میوه هایی که برای کودکان باعث آلرژی و مشکلات مختلف می‌شود که به نوعی میوه مممنوعه کودکان بشمار می‌روند اشاره می‌کنیم.

میوه ممنوعه کودکان: گیلاس . آلبالو

خانواده گیلاس، مثل خود گیلاس، آلبالو و گوجه سبز از میوه‌های ممنوعه برای نوزادان تا زیر ۳ سال هستند. این میوه‌ها مستعد ایجاد اسهال و مسمومیت در کودکان است. بنابراین میوه ممنوعه کودکان به حساب می‌آیند.

میوه ممنوعه کودکان: کیوی

حتی در بزرگسالان هم احتمال حساسیت و آلرژی به کیوی وجود دارد. کلا کیوی یک میوه آلرژیک است، هر چند محتوای بالایی از ویتامین دارد. به هر حال برای دادن میوه کیوی و میوه خشک کیوی به کودکتان، عجله نکنید. را

پرتقال و مرکبات

بهتر است بدانید: مرکباتی مثل پرتقال، نارنگی، لیمو حاوی مواد مغذی مثل ویتامین ث، کلسیم، پتاسیم و … هستند. این ویتامین‌ها برای بدن بسیار مفید هستند. اما این مرکبات بسیار اسیدی اند و احتمال واکنش آلرژیک و دردهای معده مثل رفلاکس در نوزادان را بالا می‌برد. بنابراین توصیه می‌شود که این میوه‌ها را تا قبل از یک سالگی به فرزندانتان ندهید، زیرا به نوعی میوه ممنوعه کودکان به حساب می‌آیند.

 میوه ممنوعه کودکان: انگور

از جمله میوه‌های ممنوع برای نوزادان زیر یک سال، انگور است. به این دلیل که کودکان در این سن، اغلب در خوردن دانه‌های انگور مشکل دارند و نمی‌توانند دانه‌ها را با لثه‌هایشان له کنند. در ضمن، پوست، اندازه و سفتی دانه‌های انگور ممکن است در مری نوزاد گیر کند. بنابراین به دلیل بالا بودن خطر خفگی، باید از دادن این میوه به فرزندتان صرف نظر کنید زیرا که میوه ممنوعه کودکان به شمار می‌آید.

 میوه ممنوعه کودکان: مویز و کشمش

دانه‌هایی مثل مویز یا کشمش هم ممکن است باعث ایجاد خفگی در کودک شوند. بنابراین از در دسترس قرار دادن آن در مقابل کودکان زیر ۲ سال جدا خودداری کنید. مصرف زیاد مویز به خاطر کربوهیدرات و قند می‌تواند بی‌خوابی و اسهال در نوزادان را به دنبال داشته باشد.

 میوه ممنوعه کودکان: توت و توت فرنگی

خانواده توت‌ها شامل توت فرنگی ، بلوبری، توت سیاه و تمشک با وجود خوشمزه و مغذی بودن، مثل مرکبات دارای مقدار زیادی ویتامین C، آهن و کلسیم هستند. به همین  دلیل ممکن است خوردن آن‌ها منجر به درد معده و مشکلات گوارشی شود.

حتی برخی اوقات خوردن توت‌ها توسط مادر، موجب واکنش آلرژیک در نوزادان خواهد شد. پس بهتر است تا پایان یک سالگی صبر کنید. به علاوه بعد از گذر از این سن، برای شروع دادن این میوه‌ها بهتر است با احتیاط و به آرامی پیش بروید.

میوه ممنوعه کودکان: هندوانه

هندوانه میوه ای با طبع سرد است و توصیه می‌شود مادران به خاطر خواصی که این میوه دارد مصرف کنند و تا مواد مغذی در شیر مادر ترشح شود. اما لازم به ذکر است که خوردن مستقیم این میوه برای نوزادان ممنوع است و در لیست میوه‌ ممنوعه کودکان قرار دارد.

به: میوه ممنوعه کودکان که در مصرف آن باید احتیاط لازم را انجام داد.

میوه‌ی به در شکل ظاهری خود شبیه به سیب است. رنگ آن زرد و طعم شیرینی دارد. به دارای بافت سفت است و احتمالا برای شما هم پیش آمده که خوردن آن کمی مشکل باشد. بهتر است بدانید که خوردن این میوه برای کودکان دارای محدودیت و ممنوعیت است، بنابراین میوه به یک میوه ممنوعه کودکان محسوب می‌شود، پس کودکانی که سنین کم دارند و مهارت‌های جویدن آن‌ها کامل نشده، نباید به بخورند. یکی از دلایلی که خوردن این میوه را برای کودکان منع می‌کند گیر کردن در گلو است که بسیار خطرناک است. با بزرگ شدن کودکان می‌توان آن را از دسته میوه‌های ممنوع برای کودکان خارج کرد.

میزان مجاز مصرف میوه برای کودکان: میوه ممنوعه کودکان

کودکان، موجودات حساسی هستند. آن‌ها آهسته رشد می‌کنند. در طول روند رشد به ویتامین و مواد غذایی خاص نیاز دارند. با وجود تنوع‌های موجود در بخش غذایی، می‌توان از استفاده خوراکی‌های ممنوع پرهیز کرد؛ در نتیجه برای جبران آن، از جایگزین‌‌ها استفاده کرد. میوه‌های موجود در فصول پاییز و زمستان، از تنوع بالایی برخوردار هستند. با شناختن میوه‌ ممنوعه کودکان نیازی به نگران شدن، نیست؛ میوه‌هایی وجود دارند که منابع ویتامینی شبیه به هم دارند. برخی میوه‌ها هم در زمانی از رشد ممنوع است و در زمان بزرگسالی ممنوعیت آن برداشته می‌شود و شما می‌توانید با کمی صبر و حوصله مسیر رشد کودک خود را هموارتر کنید.

علائم حساسیت به افزودنی‌های غذایی در کودکان

حساسیت به مواد افزودنی غذایی در برخی کودکان بلافاصله پس از مصرف مواد خوراکی نمودار می‌شود. به عنوان مثال برخی از کودکان به مواد نگهدارنده میوه‌های خشک، کنسروها و نوشیدنی‌ها حساسیت نشان می‌دهند.

برخی از رنگ‌های خوراکی نیز واکنش‌های شدیدی در کودک ایجاد می‌کند. این در حالی است که در بسیاری از خوراکی‌های مخصوص کودکان مانند کیک و بستنی‌ها از این موارد استفاده می‌شود. این مواد حتی می‌توانند حملات آسم را در این کودکان افزایش دهند.

حساسیت غذایی در کودکان تا چه سنی ادامه دارد؟

آلرژی غذایی در کودکان نو پا و نوزادان شایع‌تر از کودکان پیش‌دبستانی و بزرگتر است. کودکان معمولا در سنین کمتر نسبت به موادی مانند شیر، سویا، گندم و تخم مرغ از خود آلرژی نشان می‌دهند و به مرور برخی از این آلرژی‌ها برطرف می‌گردد. با این حال برخی حساسیت‌های غذایی شدید کودکان مانند حساسیت به آجیل و صدف‌ها مادام العمر هستند.

هرچه سن کودکان بالاتر می‌رود، سیستم گوارش آن‌ها نیز بالغ‌تر می‌گردد و بدن آن‌ها کمتر به غذا یا اجزای غذایی که باعث ایجاد آلرژی می‌شوند، واکنش نشان می‌دهد. در عین حال گاهی هم ممکن است که با افزایش سن آلرژی‌های جدیدی ظاهر شوند.

روش‌های درمان حساسیت غذایی در کودکان

برای اینکه مطمئن شوید کودک شما به آلرژی غذایی مبتلاست حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشکان برای اطمینان از حساسیت غذایی در کودکان مجموعه‌ای از آزمایش‌های خونی و پوستی را تجویز می‌کنند و پس از مشاهده نتیجه آزمایشات، پاسخ قطعی به شما می‌دهند.

اگر پزشک آلرژی کودک شما را تایید کرده است، باید مراحل خاصی را برای درمان دنبال کنید. درمان آلرژی کودکان تنها محدود به روش‌های درمانی نمی‌شود بلکه می‌توان با جلوگیری از مصرف مواد حساسیت‌زا تا حد زیادی این مسئله را مدیریت کنید. بنابراین آگاهی از روش‌های کنترل آلرژی بسیار موثر خواهد بود.

علاوه بر این زمانی که برای خوردن غذا به رستوران می‌روید حتما مواد تشکیل دهنده غذا را بپرسید. همچنین ممکن است نیاز باشد داروی اپی نفرین اضطراری را به همراه خود داشته باشید.»

سخن پایانی

برخی از واکنش‌های آلرژیک خفیف هستند و می‌توان آن‌ها را در خانه مدیریت کرد، اما برخی از واکنش‌های آلرژیک بسیار جدی هستند و نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی دارند. علائمی که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند شامل مشکلات تنفسی، تورم صورت و بدن، بی‌حالی، استفراغ یا از دست دادن هوشیاری است. بنابراین مانند هر حساسیت دیگری، آلرژی غذایی در کودکان وجود دارد. در صورت مشاهده آن به پزشک مراجعه کنید و با آگاهی و آرامش کامل با این عارضه برخورد کنید.